De verwoestende gevolgen van geest verdovende medicijnen
Wat als de functie van aandacht wordt ondermijnd?
Inhoudsopgave
Misdaad tegen de menselijkheid
Drugs en geest verdovende medicijnen verergeren het probleem
Een versufte geest kan het juiste werk niet doen
Alles in het leven draait om begrip
De eerste fase binnen de cognitieve opeenvolgingen
Leer meer over hoe belangrijk aandacht is
Misdaad tegen de menselijkheid
Alle wezens, of ze nu groot of klein zijn, mooi of lelijk, rijk of arm, wijs of onwetend, allemaal zijn ze onderhevig aan lijden (dukkha). Lijden is een universeel kenmerk van het bestaan en daarmee een feit. Lijden is niet persoonsgebonden. Wanneer we niet indachtig (sati) of niet waakzaam zijn, wanneer onze aandacht (avajjana) het af laat weten, zal lijden alleen maar toenemen, wat niemand zou moeten willen. De grootste uitdaging in het leven is dan ook om waakzaam te zijn. En ook dat is niet persoonsgebonden. Het is universeel. Het geldt voor iedereen.
Begrip is een voorwaardelijke conditie voor innerlijke vrijheid, voor de bevrijding van lijden. Aandacht (avajjana) is het aspect dat al het nodige werk doet om tot juist begrip te komen. De Boeddha heeft dan ook constant gewezen op de belangrijkheid van het aandachtig zijn, tot aan zijn laatste ademtocht. Geest verdovende medicijnen of andere middelen, ondermijnen die aandacht hetgeen dan ook een gevaar vormt. Iedereen die beweert dat geest verdovende middelen voor sommige mensen nodig zijn, mist de essentiële kern van de boeddhistische Leer omdat hier de urgente aansporing van de Boeddha wordt gemist en niet begrepen.
In dit artikel zal ik je laten zien dat er ongelooflijke fouten worden gemaakt door psychologen, behandelaars, etc., en hoe dieptriest en hartverscheurend dat is.
Hoe beter het begrip, hoe beter het zelfvertrouwen (saddha). Maar door deze medicijnen wordt de aandacht erg aangetast en dus ook het begrip en daarom ook het zelfvertrouwen. Bij een gebrek aan zelfvertrouwen wordt al heel snel tegen zulke 'deskundigen' opgekeken. Want op wie moet je anders vertrouwen als je hopeloos in de problemen zit? De 'deskundige' vormt dan al heel snel een Autoriteit die als de redder wordt beschouwd. Maar in dit geval is dat zeer ongegrond want hij is helemaal geen goede raadgever. In werkelijkheid is hij zelfs een groot gevaar. Onwetendheid betekent altijd gevaar (adinava).
Hier wordt het Pali woord 'saddha' in de praktijk getest. Als je erop vertrouwt dat het reduceren van zintuiglijke prikkels oftewel het innemen van geest verdovende medicijnen, de manier is om van een mentaal probleem af te komen, dan is er meer vertrouwen in dwazen (balo) dan in de Boeddha die juist het tegenovergestelde leert. Daarom moet geloof oftewel vertrouwen, zijn gebaseerd op begrip dat voortkomt uit een grondig onderzoek naar realiteit.
Het voorschrijven van geest verdovende medicijnen is niet alleen heel erg dom. Ik noem het ook 'een misdaad tegen de menselijkheid'. Waarom? Dat is omdat dergelijke medicijnen het je onmogelijk maken het Pad te betreden dat nodig is om volledig vrij van lijden te zijn. Het hoogste geluk wordt je ontnomen.
De mensen die 'deskundig' worden geacht, zijn niet zo deskundig als ze zich wanen. Als je dit artikel hebt gelezen zal je begrijpen waarom intelligentie (viññu) bij zulke allesweters juist ver te zoeken is. Want het principe dat in dit artikel is beschreven, is echt niet zo moeilijk te begrijpen. Om simpele dingen te kunnen begrijpen, hoef je alleen maar eenvoudig te zijn.
Drugs en geest verdovende medicijnen verergeren het probleem
Er is een Pali woord padahati, wat o.a. 'streven'; 'inspannen'; 'confronteren'; 'het opnemen'; 'er tegen vechten'; 'stelling nemen' betekent. En vayamati, wat 'strijden'; 'streven'; 'zichzelf inspannen' betekent. Dit impliceert in het bijzonder dat we niet moeten ontkennen, maar moeten erkennen (abhiññeyya) wat er is, wat er zich voordoet. In elke situatie. Want door de confrontatie uit de weg te gaan, door geen stelling te nemen, worden moeilijkheden ontkent. Wat ontkent wordt kan niet gezien en daarom ook niet begrepen worden. Het is het wegduwen, het vluchten voor de realiteit. Ontkenning leidt nooit tot realiteit maar tot zelfbegoocheling (moha), een vorm van 'niet willen weten'.
Dit ontkennen gebeurt wanneer snel aan zintuiglijkheid (kama) wordt toegegeven. Dan is er een wegduwen van het onaangename en het omarmen van het aangename. Wanneer er zich dan een probleem voordoet, gaan we er niet doorheen, maar er omheen. Verdraagzaamheid (khanti) wordt dan niet getraind en zal dan afnemen wat het probleem gaande houdt. Dit is een vorm van het verdrukken van problemen waardoor ze niet weggaan maar juist opstapelen. Zie ook Waarom zijn we zo moe?.
De weg om een wijs en gelukkig mens te worden en vrij van lijden te zijn, is elk obstakel in het leven dapper aankijken en er dwars doorheen gaan. Niet ontkennen, niet eromheen gaan. Waarom is dat zo? Dat is omdat lijden een functie heeft. Wanneer we er doorheen gaan, gaan we het begrijpen en er van leren. Als we er doorheen gaan, de confrontatie aangaan en het met aandacht (avajjana) aankijken, zullen we er wijzer uitkomen.
Tip Heb je te horen gekregen of denk je dat je een hersenbeschadiging hebt, bekijk dan ook eens de pagina Mogelijke oorzaken en herstel van hersenbeschadiging.
Een versufte geest kan het juiste werk niet doen
Drugs en/of medicijnen waardoor 'de zintuigen minder prikkels opvangen' is niets anders dan de geest versuffen zodat hij nog meer vlucht voor de realiteit. Een versufte geest kan de realiteit niet zien. Maar bewustzijn (viññana) heeft een functie, namelijk om helder objectief gewaar (vijañana) te zijn. Door de functie van bewustzijn aan te tasten kan de geest niet het juiste werk doen. Omdat hij zo niet intelligent (viññu) kan worden zal hij steeds moeilijkheden blijven ondervinden. Hij zal niet of nauwelijks leren van de belangrijke levenslessen die zijn pad kruisen. En hoe langer de 'versuffing' wordt aangehouden, hoe verwarder de geest zal worden en hoe meer weerstand hij tegen de realiteit opbouwt. Dan beweegt de geest zich in een neerwaartse spiraal waarin hij zichzelf steeds meer belast met zorgen, met ideeën, met verwardheid, met moeilijkheden. Het is logisch dat dit leidt tot een ondraaglijk lijden.
Van dit cruciaal feit, dat echt zo eenvoudig is als 1+1=2, begrijpen behandelaars en psychologen helemaal niets! Om de essentie in dit artikel te begrijpen hoef je echt geen universitaire opleiding te hebben gehad! Zulke mensen hechten erg aan wat ze geleerd hebben en dat is niet bepaald intelligent! Zie eens viññu, en lees eens wat intelligentie echt is…
Behandelaars van mensen met psychische klachten gaan er erg snel vanuit dat het voor bepaalde personen niet mogelijk is om op eigen kracht problemen te overwinnen. Zij begrijpen niet dat lijden omkeerbaar is en begrijpen niet (vanwege het voorschrijven van deze medicijnen) dat aandacht hierin essentieel is. Waarom is dat zo? Omdat zij de Dhamma niet begrijpen en niet begrijpen wat lijden (dukkha) is.
Het verward zijn, het angstig zijn, het mentaal niet in orde zijn, of eenvoudigweg gezegd: lijden, is een gevolg van iets, het heeft een oorzaak. Maar als de behandelaar het symptoom, het gevolg al niet begrijpt, hoe kan hij dan de oorzaak begrijpen? Echt inzicht, diepe wijsheid, heeft alles te maken met oorzaak en gevolg zien.
In het volgende citaat in §724 heeft de Boeddha het over het niet begrijpen van lijden in het algemeen. Dit geldt zeker ook voor de behandelaar waarover we het hebben gehad. In §725 duidt hij op elk wezen dat niet de bevrijding van de geest kent. Ook dit geldt zeker voor de behandelaar. Omdat hij voor zichzelf niet de bevrijding van de geest kent, en dit zelfs niet conceptueel begrijpt (anubodha ñana), is hij niet bekwaam het Pad aan te wijzen dat het lijden doet ophouden. Deze dwaas (balo) die zich wijs waant, kent de ontsnapping (nissarana) aan lijden niet. Hij kent alleen het pad dat het lijden doet toenemen… Niet wetende wat hij aanricht… Ondeskundig en onbekwaam op dit gebied. Mensen die hun gebied niet kennen, zijn een groot gevaar (adinava) voor zichzelf en voor anderen.
724. "Er zijn mensen die niet begrijpen wat lijden is. Zij weten niet waar het vandaan komt, waar het volledig ophoudt, en zij kennen het Pad niet, de manier om het lijden te doen ophouden."
725. "Dus, in hun geringe kennis omtrent het bevrijden van de geest (ceto vimutti) en (daarom) geen bevrijding kunnen verwerven door wijsheid (pañña vimutti), zijn zij niet in staat een einde aan lijden te maken. Zij gaan alsmaar door met geboren worden en tot ouderdom komen."
Snp3-12 — Dvayatanupassana Sutta — Tweevoudige bespiegeling
Alles in het leven draait om begrip
Het leven is doordrenkt met problemen, zorgen, verdriet en vele andere vormen van lijden (dukkha).
Dit 'lijden' kan worden aangezwengeld (toenemen) of worden omgekeerd (afnemen). Dit kunnen we het beste begrijpen als we dit a.d.h.v. een eenvoudige en vrij bekende manier beschouwen, zoals bijvoorbeeld het feit dat veel mensen er volstrekt geen moeite voor hoeven te doen om van niets een probleem te maken. De geest is heel knap in het scheppen van problemen, maar minder knap om zich ervan te ontdoen! Daarom is het voor veel mensen heel makkelijk om moeilijk te doen, maar heel moeilijk om eenvoudig te zijn.
Wanneer er zich een probleem voordoet kan dat erg lastig zijn. Het niet zien van het probleem houdt het probleem in stand, maar zodra je het ziet verdwijnt het. De belangrijkste voorwaarde hiervoor is aandacht (avajjana). Wanneer je aandacht schenkt aan wat er zich op een bepaald moment afspeelt, ga je echt zien wat er is. Vanwege het echt zien ontstaat er echt of juist begrip (samma ditthi). Dit proces begint altijd met aandacht wat voor het begrijpen zorgt. Het begrijpen zorgt voor het erkennen (abhiññeyya) en daarmee het verdwijnen van het probleem oftewel het ophouden van lijden (dukkha). Daarom draait het in het leven allemaal om begrip en daarom heeft lijden een functie, namelijk om intelligente (viññu), wijze mensen te worden. Elk weldenkend mens kan inzien dat dingen in het leven beter lopen wanneer je wel aandachtig bent, dan wanneer je niet aandachtig bent. Zo eenvoudig is het. Maar 'weldenkend' daar is wel wat mee gezegd…
De Boeddha verwijst niet voor niets naar juist begrip (samma ditthi) als de voorloper (pubbangama) van alle overige factoren van het Edel Achtvoudige Pad (ariya atthangika magga).
752. "De onafhankelijke (anissito) mens is niet angstig (bhaya) en raakt niet verward. Maar een mens die zich afhankelijk (nissito) opstelt klampt zich vast, hij grijpt zich op allerlei manieren aan het bestaan vast; hij kan daarom niet ontsnappen (nissarana) aan het bestaan[1]."
753. "Overdenk dit kwalijke gevolg dat er een ernstig gevaar (adinava) schuilt in het afhankelijk zijn. Daarom leeft (viharati) een monnik onafhankelijk, zonder hechten en indachtig."
Snp3-12 — Dvayatanupassana Sutta — Tweevoudige bespiegeling
De eerste fase binnen de cognitieve opeenvolgingen
Het lichaam (kaya) heeft tal van functies, gevoelens (vedana) hebben een functie, waarnemingen (sañña) hebben een functie, mentale formaties (sankhara) hebben een functie. Al deze 'componenten' zijn onlosmakelijk verbonden met bewustzijn (viññana), dus bewustzijn heeft eveneens een functie, namelijk gewaarzijn (vijañana). En zoals eerder aangegeven heeft ook lijden (dukkha) een functie.
Waarom aandacht (avajjana) zo essentieel is, is dat het een belangrijke functie van bewustzijn (viññana kicca) is. Het is namelijk de eerste fase in het proces van bewustzijn oftewel de cognitieve opeenvolgingen (citta vithi). Wanneer er geen of onvoldoende aandacht is, zullen er kort gezegd, verdraaiingen (vipallasa) ontstaan in waarnemingen, bewustzijn en visie. Waarom aandacht zo belangrijk is, is niet alleen omdat het de eerste fase in het proces van bewustzijn is, maar ook omdat de cognitieve fases in dit proces elkaar in een razendsnel tempo opvolgen waardoor de geest heel snel is. Als aandacht te zwak of te traag is, heeft de geest al iets 'gecreëerd' wat niet tot voordeel strekt.Aandacht (avajjana) is het aspect dat al het nodige werk doet om tot juist begrip te komen. Vanwege juist begrip (samma ditthi) of helderheid van bewustzijn (sampajañña), worden we bevrijd van de bezoedelingen. Want zodra we begrijpen dat bezoedelingen alleen maar voor moeilijkheden en dus voor lijden zorgen, vindt de aanvang van het uitrukken van bezoedelingen vanzelf plaats.
Wat creëert moeilijkheden? Het antwoord hierop is het 'ik' dat voortdurend tussenbeide komt en daarom voor problemen zorgt. Maar zodra alle ideeën van 'ik' wegebben (attanuditthimuhacca) worden bezoedelingen op een natuurlijke en ondwangmatige manier geleidelijk aan uitgerukt. Zo verdwijnen problemen en ontstaat er helder begrip. Dit is niet een proces waarbij een 'ik' of een 'persoon' is die zich van bezoedelingen bevrijdt. Want zodra jij er iets aan probeert te doen als de geest bijvoorbeeld onrustig is, zal hij zich niet van deze bezoedeling kunnen bevrijden. Dit is omdat het 'ik' juist 'de voeder' van het probleem is. Het enige dat nodig is, is louter aandacht. Hierdoor wordt geen voeding gegeven en kan de geest 'sterven aan het ik' waarmee uiteindelijk alle bezoedelingen worden uitgerukt zodat de geest helder kan schijnen.
Het voorschrijven van geest verdovende medicijnen is een symptoombestrijding waar oorzaak en gevolg niet wordt gezien en niet wordt begrepen. Vanwege deze stompzinnigheid wordt enorme schade aangericht omdat het probleem door een verkeerde aanpak zich verergerd. Dusdanig dat dit niet zelden afloopt in zelfmoord omdat mensen geen uitweg meer zien. Zelfmoord echter, is 'slechts een enkele gebeurtenis' die voorbij gaat. Maar het verdwaasd zijn, geen helderheid van bewustzijn kunnen verkrijgen, niet tot inzicht komen, is vele, vele malen ernstiger. Waarom is dat zo? Dat is zo, omdat iemand dan oneindig doorgaat in de cyclus van geboorte en dood, hetgeen wij samsara noemen. Geen bevrijding (vimutti) van lijden kan hier gevonden worden. Door iemand geest verdovende medicijnen voor te schrijven wordt die bevrijding drastisch verkleind zo niet ontnomen. Dit zijn de verwoestende gevolgen van geest verdovende medicijnen. Het is een misdaad tegen de menselijkheid en daarom hartverscheurend.
Het mededogen van de Boeddha
De westerse psychologie gaat loodrecht in op het advies van de meest prachtige mens die deze wereld ooit heeft gekend. De man die vol mededogen en wijsheid was, was dan ook van een heel andere soort. Aandacht, waakzaamheid, indachtigheid, is zo essentieel, dat de Boeddha de mensen met zijn allerlaatste krachten en zijn allerlaatste woorden aanspoorde, juist voordat hij stierf.
Handa dani bhikkhave amantayami vo: vayadhamma sankhara, appamadena sampadetha.
Welnu, monniken, ik spoor jullie aan: alle samengestelde dingen moeten weer vergaan. Bewerkstellig vastbesloten door indachtigheid jullie eigen bevrijding.
D16 — Maha Parinibbana Sutta — Het grote heengaan

De Boeddha stierf op 80 jarige leeftijd. Zijn laatste woorden reflecteren de kern van zijn Leer (appamada).
Leer meer over hoe belangrijk aandacht is
Het advies is niet om er meteen volledig mee te stoppen als je dit al een tijdje gebruikt, maar bouw het geleidelijk aan en met kleine hoeveelheden af. Je lichaam en geest moet er beetje bij beetje aan wennen.
Op de website is veel nuttige informatie aanwezig. Bekijk de info eens in de Tip hieronder.
Ontdek de ware Leer van de Boeddha
Op STI is de ware Leer van de Boeddha tot in detail en in eenvoudige taal uiteengezet. Alles is rechtstreeks ondersteund door de woorden van de Meester zelf en door de auteur toegelicht met een diep inzicht in de Leer. Exact in het licht zoals deze oorspronkelijk door de Boeddha is onderwezen.
De belangrijkste locatie waar specifiek de boeddhistische Leer wordt behandeld, is de sectie Inzicht meditatie. De reden waarom nu juist deze sectie, is omdat alles in de Leer samenhangt met de ontwikkeling van inzicht.
Indeling sectie Inzicht meditatie
- Inzicht meditatie — De gehele sectie
- Groep pagina's — Gebundelde pagina's
- Details — Specifieke onderwerpen van de Dhamma
De website verder verkennen
De pagina's in de sectie Inzicht meditatie zijn zeker niet de enige pagina's over boeddhisme. Zo is de sitemap overzichtelijk in categorieën (secties) ingedeeld. Lees vele toespraken in de Sutta Pitaka, ontdek wie de Boeddha was, maak kennis met zijn tijdgenoten en nog veel meer.
Toelichting op de indeling
De sectie Inzicht meditatie is in eerste instantie opgebouwd uit delen. Elk deel bevat individuele pagina's die we ook wel hoofdstukken noemen.
Groep pagina's
Het eerste deel wat je bovenaan ziet in de sectie Inzicht meditatie, is het deel Groep pagina's. De reden dat dit deel in die sectie bovenaan staat, is omdat het de belangrijkste pagina's omvat. Ze zijn voor de meeste mensen goed te begrijpen en ze belichten nauwkeurig de kern van een bepaald aspect van de boeddhistische Leer. Het beste is om te beginnen bij de eerste groep pagina en zo de lijst van groep pagina's af te werken.
Op groep pagina's zijn pagina's gebundeld omtrent een cruciaal onderwerp. Deze gebundelde pagina's noemen we sub pagina's. Ze werken gezamenlijk naar de betekenis en het doel van de groep pagina. In opbouwende en eenvoudige bewoording geven ze exact weer wat de Boeddha werkelijk heeft onderwezen.
Afzonderlijke hoofdstukken
Je kunt ook de afzonderlijke hoofdstukken van de verschillende delen doornemen.
Details
Vanaf het deel Details zijn pagina's a.d.h.v. de content zo goed als mogelijk in groepen gecategoriseerd (deze groepen niet verwarren met groep pagina's). De hoofdstukken binnen deze groepen geven uitleg over specifieke onderwerpen van de Dhamma.
Eindnoten
[1] D.w.z. de vijf groepen van hechten (pañca upadana kkhandha).
RegID | x3Gs4Eym77Lc6fP |
---|---|
Bijgewerkt | 12 april 2025 19:53:50 |
Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
Overig | Geen |