Waarom de ademhaling als basis meditatie?

De meditatie met betrekking tot de ademhaling is de beste basis voor de ontwikkeling van objectief gewaarzijn en volgens de Boeddha ook zeer cruciaal.

Inhoudsopgave

Een stabiele basis leggen

Nog even niet M118

Algemeen

Waarom de Boeddha de ademhaling meditatie prijst

Een stabiele basis leggen

'De dingen zien zoals ze werkelijk zijn' is het doel van inzicht meditatie (vipassana bhavana). Het impliceert helder objectief gewaarzijn (vijañana) en helder begrip (sampajañña) oftewel inzicht (vipassana).

Inzicht is nodig om bevrijding (vimutti) van alle lijden te realiseren. De gehele ontwikkeling (bhavana) om tot helder objectief gewaarzijn te komen, is belangrijk omdat objectief gewaarzijn op alle momenten van de dag en onder alle omstandigheden nodig is. Daarom is het van essentieel belang om een sterke en goede basis te leggen. De meditatie met betrekking tot de ademhaling is hier het meest geschikt voor en volgens de Boeddha zelfs cruciaal.

Nog even niet M118

De Boeddha heeft in M118 — Anapanasati Sutta — De indachtigheid van ademen op de grote voordelen van de indachtigheid van ademen gewezen. Maar om meteen met de instructies uit deze toespraak te beginnen, is voor veel beginners vaak te moeilijk. Ten tijde van de Boeddha waren de mensen namelijk veel beter vertrouwd met deze materie dan tegenwoordig. Daarom adviseer ik om de eerste weken of maanden het eerst bij het eenvoudige te houden en de richtlijnen van De basis van meditatie te volgen. Omdat ze eenvoudig zijn leg je hiermee een goede basis die zo belangrijk is voor de onderwerpen die komen gaan.

Ga daarna pas over op M118. Even op verkenning gaan en de toespraak lezen, is natuurlijk niks mis mee.

Tip Pagina De anapana sati oefening geeft een goed overzicht van de oefeningen met betrekking tot de ademhaling.

Algemeen

Als basis voor de ademhaling meditatie zullen we, in de overige hoofdstukken in de reeks De basis van meditatie, nadruk leggen op slechts de meest belangrijke aspecten voor de ontwikkeling van inzicht. Zoals gezegd in M118 meer, maar daar begin je pas later mee. In de sectie Inzicht meditatie wordt uitgebreider ingegaan op de ontwikkeling van inzicht, zeker hoe je dat in het dagelijks leven inpast.

In een later stadium zullen we onze meditatie uitbreiden met meer specifieke onderwerpen. Een zeer cruciale factor in boeddhistische meditatie is het beschouwen van de mentale toestand oftewel de staat van de geest (citta) die constant verandert vanwege de vele mentale associaties die elkaar continu beïnvloeden. Soms zijn er zorgen en ben je rusteloos, dan weer ben je gelukkig, dan weer verdrietig. Soms wordt de geest overmand door boosheid of is er juist vriendelijkheid. Dan weer ben je afgeleid en in beslag genomen door iets wat er in het verleden is gebeurd of maak je je zorgen over iets in de toekomst, heden of verleden. De ene keer ben je opgetogen, de andere keer terneergeslagen. Zo verandert de staat van de geest continue. Dat is geen stabiliteit, maar wankelen.

Het uiteindelijk kennen van de staat van de geest op elk moment, is cruciaal, want dit leidt ertoe dat je volledig vrij kunt zijn van die schommelingen, van die instabiliteit. Daarom is gewaarzijn (vijañana) zo belangrijk, want het zien, het kennen van een probleem, lost het probleem op. Dit is zeer betekenisvol wanneer je straks echt begrijp wat lijden (dukkha) is. Voor iedereen is het mogelijk om zo stabiel te zijn als een pilaar in een stadsmuur. Het is een 'ongekende' gelukkige staat van de geest. Echter, in de diepe lagen van de geest zijn latente neigingen (anusaya) aanwezig. Deze werken bezoedelend waardoor het moeilijk is de staat van de geest te allen tijde helder te zien en te kennen (begrijpen). De ongetrainde geest is daarnaast ook erg 'listig'. Voor de ongetrainde geest is het makkelijk om problemen te scheppen, maar moeilijk om zich ervan te ontdoen. Daarom is een goede basis voor de ontwikkeling van gewaarzijn zo belangrijk.

De indachtigheid met betrekking tot de ademhaling is essentieel. Je ontwikkelt een kalmere geestestoestand (citta) waardoor je 'beter kunt zien en begrijpen'. Ook ontwikkel je een betere vaardigheid in je algemene methode van handelen (ongedwongen en zonder het idee van 'ik'). Kortom: de indachtigheid met betrekking tot de ademhaling is een belangrijke basis om tot helder objectief gewaarzijn (vijañana) te komen.

Waarom de Boeddha de ademhaling meditatie prijst

Waarom de Boeddha de indachtigheid van ademen zo prijst en benadrukt, is samengevat in het volgende citaat uit M118. De essentiële onderwerpen die hij noemt zijn cruciaal. Daarbij neemt gewaarzijn de belangrijkste plaats in en daarom leggen we de nadruk op de ademhaling meditatie als onze belangrijkste basis.

15. "Monniken, wanneer de indachtigheid van ademen ontwikkeld en gecultiveerd is, is het van grote vrucht en van groot voordeel. Wanneer de indachtigheid van ademen ontwikkeld en gecultiveerd is, vervult het de vier fundamenten van indachtigheid (satipatthana). Wanneer de vier fundamenten van indachtigheid ontwikkeld en gecultiveerd zijn, vervullen zij de zeven factoren van verlichting (satta sambojjhanga). Wanneer de zeven factoren van verlichting ontwikkeld en gecultiveerd zijn, vervullen zij perfecte wijsheid (pañña) en bevrijding (vimutti)."

M118 — Anapanasati Sutta — De indachtigheid van ademen

De pagina De anapana sati oefening is niet echt voor beginners, maar je kunt er gerust alvast een kijkje nemen.

Document info
RegID MRhHSfNBVVm2U5q
Bijgewerkt 25 oktober 2022 11:42:07
Auteur Peter van Loosbroek — Ananda
Locatie www.sleuteltotinzicht.nl
Copyright Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm
Overig Geen