Uitspraak van de Pali woorden
Leer hoe je het Pali — de oorspronkelijke boeddhistische taal — uitspreekt.
Inhoudsopgave
Inleiding
Pali is een fonetische taal en daarom is de uitspraak van het Pali erg belangrijk. Met een klein verschil in de toon kun je heel iets anders zeggen dan de bedoeling is. De geschreven specifieke Pali tekens kunnen daarom eveneens een groot verschil maken.
Pali is de oorspronkelijke taal van het Theravada boeddhisme. Het was een gesproken taal, nauw verwant aan het Sanskriet, zonder eigen schrift. Naarmate er schriftvormen ontstonden, werden deze in de letters van andere talen weergegeven (bijvoorbeeld Devanagari, Singalees, Birmees, Khmer, Thais, Romeins). De Romeinse letters die hier worden gebruikt, worden uitgesproken zoals in het Nederlands, met de volgende toelichtingen.
Klinkers
| Kort | Lang |
|---|---|
| a als in achter | ā als in daar |
| i als in fit | ī als in zien |
| u als in hut | ū als in foei |
| e als in even | |
| o als in door |
Uitzonderingen: e en o veranderen in korte klanken in lettergrepen die eindigen op een medeklinker. Ze worden dan uitgesproken als respectievelijk 'het' en 'os'.
Medeklinkers
c als in kritisch (zoals ch maar niet-geaspireerd).
ṁ, ṅ als ng in ding.
ñ als gn in signaal.
v als w in wind.
cc is een dubbele c als in Fibonacci, maar nooit uitspreken als in account.
Geaspireerde medeklinkers
bh ch dh ḍh gh jh kh ph th ṭhDeze tweeletterige notaties met h duiden op een geaspireerde, luchtige klank, die verschilt van de harde, heldere klank van de enkele medeklinker. Ze moeten als één geheel worden beschouwd.
Echter, de andere combinaties met h, d.w.z. lh, mh, ñh en vh, tellen echter wel als twee medeklinkers (bijvoorbeeld in de Pali woorden 'jivhā' of 'muḷho').
Voorbeelden
th als t in tong, maar nooit uitgesproken als in het Engelse woord the.
ph als p in plaats, maar nooit uitgesproken als in Philip.
Deze verschillen van het harde, heldere geluid van de enkele medeklinker, bijvoorbeeld th zoals in Thomas (niet zoals in het Engelse woord thin) of ph zoals in het Engelse woord puff (niet zoals in phone).
Retroflexe medeklinkers
ḍ ḍh ḷ ṇ ṭ ṭhDeze retroflexe medeklinkers hebben geen Engelse of Nederlandse equivalenten. Ze worden uitgesproken door de tongpunt tegen het gehemelte te krullen.