De daden van een arahat

Voorbij goed en slecht

De Pali term 'puññapapa pahinassa' verwijst naar een persoon (een arahat) die boven goede en slechte daden is uitgestegen met geen enkele gehechtheid aan beloningen van goede daden (puñña betekent 'verdienstelijke daden').

Dit impliceert een zeer hoge graad van morele gelijkmoedigheid omdat het een totale onthechting van het ego is. Er is in geen enkel opzicht begeerte en dus geen gehechtheid met betrekking tot het geven, tot degene die ontvangt, of tot de gift of daden zelf. Dat is omdat de actie van de arahat niet vooropgezet (asankharika citta) is en daarom heel echt is.

Zijn meditatieve wijze

Zijn handelingen zijn handelingen zonder dat 'er een persoon aanwezig is'; 'hij handelt zonder (kamma) te vergaren of op te hopen' (ayuhana). Hij heeft alle begeerte opgegeven, uitgerukt. In zijn meditatie bijvoorbeeld, is hij een passieve toeschouwer, maar zeer alert; er is louter observeren zonder dat er een persoon, een 'ik' is die handelt of met begeerte een doel najaagt. Hij is volledig ondwangmatig. Het bewustzijn is tot bedaren gebracht en komt niet tussenbeide — tussen hem en het object van meditatie. Op die manier kan intuïtief inzicht stromen en haar werk doen hetgeen objectief helder gewaarzijn (vijañana) bevordert.

Wanneer je zo mediteert, bewandel je de weg van de arahat, een essentiële manier van 'handelen zonder te vergaren'. Pas deze wijze van handelen ook toe in de sleur van je dagelijkse leven.

De basis van de algehele handelwijze van de arahat is onzelfzuchtigheid. Om de handelwijze, het onzelfzuchtige van de arahat en zijn manier van meditatie te begrijpen en waarom hij geen kamma maakt, raadpleeg dan eens puññapapa pahinassa en lokuttara samma ditthi.

• Dit is de wijze waarop je geen kamma formaties (kamma sankhara's) meer ophoopt of vergaart.
• Dit is de wijze waarmee je een einde maakt aan het wedergeboorte proces (upapatti bhava).