Wat is boeddhisme?
Een korte samenvatting van de kernpunten van het boeddhisme.
Wat is boeddhisme?
In het kort heeft de Boeddha ons twee dingen geleerd: dat er lijden is en dat er een ophouden van dat lijden is. De gehele Leer echter, is gebaseerd op de vier Edele Waarheden. Deze Waarheden worden Edel genoemd omdat het universele waarheden zijn. Ze gelden voor alle wezens, ongeacht status, afkomst, rijk of arm. De eerste drie Edele Waarheden zijn de doctrine van de Boeddha. Echter, de Boeddha wist uit eigen ervaring dat zonder de juiste training geen bevrijding van lijden mogelijk is. Daarom is hij de enige religieuze leraar die een trainingssysteem heeft opgezet. Dat trainingssysteem is de vierde Edele Waarheid die wordt vertegenwoordigd door het Edel Achtvoudige Pad.
Cruciaal kernpunt in het boeddhisme is begrip, wijsheid oftewel inzicht, vooral in relatie met de drie kenmerken van het bestaan.
Het cruciale wat de Boeddha ontdekt heeft is, dat alle verschijningsvormen die het hele bestaan omvatten — zowel mentale als fysieke — drie kenmerken oftewel eigenschappen hebben: namelijk dat alle dingen vergankelijk zijn (anicca), dat alle dingen onbevredigend zijn (dukkha) en dat alle dingen zonder-zelf zijn oftewel onwezenlijk zijn (anatta). Daarom is boeddhisme geen verzinsel, maar een ontdekking.
De Edele Waarheid van lijden
Gezien de drie kenmerken behelst de eerste Edele Waarheid de waarheid van lijden. Dit te begrijpen is een belangrijke stap richting bevrijding oftewel verlichting.
De Edele Waarheid van de oorzaak van lijden
De (hoofd) oorzaak van dat lijden, de tweede Edele Waarheid, is begeerte. In psychologische zin betekent dit het mentaal 'kleven' aan een object. Begeerte gaat altijd samen met onwetendheid. Hierdoor zijn er veel 'bezoedelingen' in de geest die een realistische kijk op dingen en het gehele bestaan verduisteren.
Wanneer je begrijpt wat lijden is, is het makkelijker te begrijpen wat de oorzaak van dat lijden is.
De Edele Waarheid van de opheffing van lijden
Wanneer je de oorzaak begrijpt, zal de opheffing van het probleem je duidelijk worden, namelijk het opgeven, het laten varen, het volledig uitrukken van die begeerte, hetgeen de derde Edele Waarheid is.
De Edele Waarheid van het Pad dat leidt naar de opheffing van lijden
Maar die begeerte uitrukken, dat doe je niet zomaar even. Zoals gezegd gaat begeerte en onwetendheid altijd samen. Er is dus wijsheid oftewel inzicht voor nodig zodat je 'de dingen kunt zien zoals ze werkelijk zijn', het is het ontwaken tot de realiteit. Niemand kan je die wijsheid schenken. Wijsheid moet gecultiveerd worden, ontwikkeld worden. Daarom heeft de Boeddha een trainingssysteem ontwikkeld — het Edel Achtvoudige Pad — hetgeen de vierde Edele Waarheid is.
Naarmate je vordert op dit pad, zul je steeds beter begrijpen dat dit de enige weg is die leidt naar de volledige opheffing van lijden. Het bevat heel specifieke instructies omdat het een pad is dat door een Boeddha is ontdekt en opgezet. Het begint met het cultiveren van liefdevolle vriendelijkheid en mededogen voor alle wezens omdat dit de basis is voor de verzaking van zelfzucht en de groei van wijsheid.
Uit de Dhammapada:
277. Wanneer met wijsheid de vergankelijkheid van samengestelde dingen wordt gezien, krijgt men genoeg van dit lijden. Dit is het pad naar zuiverheid.
sabbe sankhara anicca'ti yada paññaya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo vishuddhiya
278. Wanneer met wijsheid het lijden van samengestelde dingen wordt gezien, krijgt men genoeg van dit lijden. Dit is het pad naar zuiverheid.
sabbe sankhara dukkha'ti yada paññaya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo vishuddhiya
279. Wanneer met wijsheid het onwezenlijke van samengestelde dingen wordt gezien, krijgt men genoeg van dit lijden. Dit is het pad naar zuiverheid.
sabbe dhamma anatta'ti yada paññaya passati atha nibbindati dukkhe esa maggo vishuddhiya
RegID | in1doyiUqr6LqO0 |
---|---|
Bijgewerkt | 11 februari 2021 02:13:12 |
Auteur | Peter van Loosbroek — Ananda |
Locatie | www.sleuteltotinzicht.nl |
Copyright | Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm |
Overig | Geen |