Het beschouwen

Wat betekent het wanneer de Boeddha zegt: '(…) beschouwt hij intern het lichaam als een lichaam, of hij beschouwt extern het lichaam als een lichaam (…)'? (Dit zegt hij ook bij andere meditatie onderwerpen.)

De satipatthana training omvat vier contemplaties. Na elke contemplatie laat de Boeddha (in D22) zien hoe elke oefening uiteindelijk leidt tot inzicht-wijsheid (vipassana pañña). Het is belangrijk dat het volgende citaat goed begrepen wordt zodat je correct en heel gericht kunt oefenen.

'Beschouwt een monnik het lichaam als een lichaam' houdt in dat een lichaam slechts als een lichaam gezien wordt, en meer niet. Om 'de dingen te zien zoals ze werkelijk zijn' moet je er niet meer van maken dan wat het is. Dit leidt tot objectief gewaarzijn (vijañana). Hetzelfde geldt voor elke object van meditatie. In de eindnoten is meer uitleg.

Zoals je een lichaam slechts beschouwt als een lichaam en niets meer doet dan dat, zo beschouw je ook een gevoel slechts als een gevoel en niets meer doet dan dat, zo beschouw je ook de staat van de geest slechts als de staat van de geest en niets meer dan dat, zo beschouw je ook een mentaal object slechts als een mentaal object en niets meer dan dat.

Eindnoten

^[1] MA: 'Intern': het beschouwen van de ademhaling in zijn eigen lichaam. 'Extern': het beschouwen van de ademhaling van een ander. 'Intern en extern': het beschouwen van de ademhaling in zijn eigen lichaam en het beschouwen van de ademhaling van een ander, zonder onderbroken aandacht.

Een gelijke verklaring is ook van toepassing op de passage die volgt in elk van de andere secties, behalve dat voor de externe beschouwing van gevoelens, de geest, en mentale objecten, (los van hen met telepathische vermogens) deze van de eerste passage afgeleid moet worden.

^[2] MA: De 'opkomende dingen' (samudayadhamma) voor het lichaam zijn de voorwaarden (paccaya) voor het ontstaan van het lichaam, namelijk: onwetendheid, begeerte, wilshandelingen en voedsel, samen met het van moment tot moment ontstaan van de fysieke verschijnselen in het lichaam. In het geval van de indachtigheid van ademen, vormen de fysieke organen voor de ademhaling die in de commentaren worden genoemd, een aanvullende opkomende factor. Dit betekent dat bijvoorbeeld de longen van een betere kwaliteit zullen worden. Voor carapatiënten zal de beoefening van de indachtigheid van ademen dan ook duidelijk merkbaar zijn. De 'verdwijnende factoren' (vayadhamma) voor het lichaam is de opheffing van de voorwaardelijke condities en de kortstondige ontbinding van fysieke verschijnselen in het lichaam.

^[3] MA: Er is slechts een lichaam, maar er is geen levend wezen, geen individu, geen vrouw, geen man, geen zelf, niets dat behoort tot een zelf; noch een persoon, noch iets dat tot een persoon behoort.

^[4] 'Beschouwt een monnik het lichaam als een lichaam' houdt in dat een lichaam slechts als een lichaam gezien wordt, en meer niet.