Een woord over kamma

Kamma

Kamma

'Wilshandeling'.

Karmische wilshandelingen (kamma cetana) betreffen onze wil (cetana), de keuze die wij maken. Zoals de Boeddha het zelf zei:

Het hoogste doel in de Leer van de Boeddha is, om nergens meer geboren te worden en zodoende volkomen vrij te zijn van lijden. Het doel is de ongeconditioneerde staat van de geest, Nibbana, het echte, het ongekunstelde. En deze ongekunsteldheid kunnen wij alleen bereiken door te handelen zonder bijbedoelingen, door echt, volledig en ongemaakt te zijn. Maar zijn we wel echt als we ernaar hunkeren om bijvoorbeeld in een hemelse sfeer te worden geboren? Zodra mensen iets begeren, werpt er zich een blokkade op om echt te zijn. In hebzucht geven mensen hun ware gezicht niet bloot en het hebben van dingen speelt daarin een belangrijkere rol dan morele waarden. Ook goed kamma verrichten kan gestuwd worden door enige mate van hebzucht.

Uiteraard is het in eerste instantie nodig om goed kamma te ontwikkelen om te kunnen vorderen op het pad naar bevrijding. Echter, als handelingen vanuit vooropgezette ideeën en verlangens ontspringen (dus ook goed kamma) met de bedoeling er iets voor terug te krijgen, om iets te hebben of om een bepaald doel te bereiken, is dat nog steeds geen echte, spontane handeling die uit het hart komt, maar een gekunsteldheid waarin het idee van 'ik' aanwezig is.

Iemand moet zich bewust oefenen in het vermijden van slecht kamma en het ontwikkelen van goede daden. Omdat elk kamma (zowel moreel als immoreel) tot wedergeboorte leidt, is het dus beter te zeggen: 'ontwikkelen van goede daden' dan 'het ontwikkelen van goed kamma'. Voor het vermijden van het verkeerde en het ontwikkelen van het goede, is een training in begrip en deugdzaamheid nodig, namelijk de 1e en 2e divisie van Het Edel Achtvoudige Pad. Want hoewel het belangrijk is spontaan te zijn, kan je bijvoorbeeld ook spontaan boos zijn. Daarom moet niet alleen begeerte worden overwonnen, maar ook haat en onwetendheid, teneinde geen kamma meer te maken oftewel te vergaren/op te stapelen. Naarmate de training volbracht is, zal iemand steeds onbaatzuchtiger en echter handelen. Zonder het idee van 'ik' of 'zelf', want waar het ik is, daar kan de waarheid niet zijn. Zie Het zelf over hoe essentieel het is om de ideeën van 'zelf' door wijsheid uit te blussen.

In ware wijsheid handel je niet meer vanuit je hoofd dat zoveel verdeeldheid en onbegrip schept omdat het zo beperkt is, maar meer vanuit Het hart waarin je ongekunsteld en echt bent. Het is een staat waarin een mens tot volle wasdom (gotrabhu) is gekomen. Het is een toestand die het gevolg is van een training in wijsheid, moraliteit en concentratie. De drie divisies van het Edel Achtvoudige Pad.