De geest (2)

Mano

Er zijn meerdere synoniemen voor de geest oftewel mano.

mano

'Geest'; 'bewustzijn'; 'staat van bewustzijn'; 'gedachten'.

'Geest', wordt in de Abhidhamma gebruikt als een synoniem voor bewustzijn (viññana) en 'de staat van bewustzijn' (citta). Volgens het Com. op Vis, betekent het soms onderbewustzijn (bhavanga sota). Hoewel deze drie woorden viññana (bewustzijn), citta (staat van bewustzijn), en mano (geest), synoniemen voor elkaar zijn, heeft bij nadere beschouwing 'bewustzijn', 'de staat van bewustzijn' en 'geest' verschillende betekenissen: bewustzijn is meer dan alleen een staat; de term 'geest' heeft ook een ruimere betekenis dan alleen bewustzijn en een hoedanigheid alleen. Hoewel het allemaal 'mentale' factoren zijn, is er niet één ding dat we 'geest' kunnen noemen.

Mano verwijst ook naar 'gedachten' oftewel het mentale proces van beeldvorming dat tot een geheel samengevoegd wordt en waarvan de inhoud gehaald wordt uit de verscheidene beelden die door diverse gewaarwordingen zijn aangereikt. Deze betekenisvolle totale 'ervaring' is dhamma, subjectief (persoonlijk) gezien als de 'identificatie van een entiteit' (nama) en objectief (feitelijk) gezien als de 'geïdentificeerde entiteit' (rupa). Daarom zeggen we dat we in een ervaringswereld leven. Dhamma, hetgeen deze 'betekenisvolle totale ervaring' is, wordt normaalgesproken gezien als een aangename of onaangename omstandigheid (loka dhamma).

Bestudeer goed de betekenis en de bedoeling van de termen nama en mano.

Document info
RegID RWlLWjRFbbq7b0u
Bijgewerkt 4 februari 2024 11:59:25
Auteur Peter van LoosbroekAnanda
Locatie www.sleuteltotinzicht.nl
Copyright Zie a.u.b. copyright www.sleuteltotinzicht.nl/glb_copyright.htm
Overig Geen